Nowy Sącz. Pierwsza ofiara zaczadzenia

Każdego roku w Polsce  z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego czadem, ginie kilkadziesiąt osób.  Niestety wraz z początkiem sezonu grzewczego na terenie naszego powiatu prawdopodobnie  odnotowano  pierwszy tego typu przypadek. Policjanci przypominają podstawowe zasady bezpieczeństwa.

17 października około godz. 22.00 w Nowym Sączu w kamienicy przy ulicy Długosza 38- letni mężczyzna zmarł prawdopodobnie w wyniku zaczadzenia. Będąca na miejscu straż pożarna stwierdziła nadmierne stężenie dwutlenku węgla w mieszkaniu. Na miejscu zdarzenia czynności wykonywali policjanci. Decyzją Prokuratora Rejonowego w Nowym Sączu  mieszkanie zabezpieczono do dalszych oględzin z udziałem biegłego.

Szacuje się ,że głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać zarówno z ich nieszczelności jak i braku konserwacji, w tym czyszczenia. Może prowadzić to w konsekwencji do niedrożności przewodów. Taka sytuacja sprzyja powstawaniu niebezpiecznego czadu. Tlenek węgla powstaje bowiem podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze.

W tym miejscu  przypominamy podstawowe zasady, które pozwolą uniknąć  zaczadzenia:

• przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza,
• użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta,
• stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia,
• nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
• często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien,
• nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.
• W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu czujek dymu i gazu.

Pamiętajmy również, że przepisy zobowiązują do czyszczenia kominów. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, w obiektach w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:

• cztery razy w roku w domach opalanych paliwem stałym(np. węglem, drewnem),
• dwa razy w roku w domach opalanych paliwem ciekłym i gazowym,
• co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych.
• co najmniej raz w roku usuwamy zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych.

Z kolei art. 62 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn.zm.) zobowiązuje właścicieli i zarządców bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).

Miejmy na uwadze, że niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka- jest bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku. Jego tragiczną konsekwencją jest blokowanie dostępu tlenu do organizmu, co  powoduje  przy długotrwałym narażeniu śmierć.

Opracowanie na podstawie materiałów Biura Rozpoznawania Zagrożeń Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej